Co to jest Teoria Regulacji?
Szkoła regulacyjna (regulation school), znana również jako teoria regulacji, to heterodoksyjna szkoła myśli ekonomicznej, która analizuje długoterminowe procesy akumulacji kapitału i strukturalne zmiany w gospodarkach kapitalistycznych. Jej kluczowym celem jest zrozumienie, jak i dlaczego kapitalizm przechodzi okresy stabilności, zwane “reżimami akumulacji” lub “modelami akumulacji”, oraz jak te reżimy załamują się, prowadząc do kryzysów. Szkoła ta kładzie nacisk na rolę instytucji, regulacji i polityk publicznych w kształtowaniu gospodarki i społeczeństwa.
Główne Koncepcje i Terminy
Centralnym pojęciem w teorii regulacji jest “reżim akumulacji”, który opisuje sposób, w jaki akumulacja kapitału jest reprodukowana w danym okresie. Obejmuje to system produkcji, wzorce konsumpcji, dystrybucję dochodów i relacje pracy. Innym ważnym terminem jest “tryb regulacji”, który odnosi się do zbioru instytucji, norm i praktyk, które wspierają i stabilizują reżim akumulacji. To właśnie tryb regulacji decyduje, czy dany model akumulacji może trwać i generować wzrost gospodarczy.
Krytyka Neoklasycznej Ekonomii
Szkoła regulacyjna (regulation school) stanowi wyraźną alternatywę dla dominującej neoklasycznej ekonomii. Odrzuca założenie o racjonalnym wyborze i idealnym rynku, podkreślając znaczenie historycznego kontekstu, instytucji i sił politycznych w kształtowaniu gospodarki. Krytykuje również tendencję neoklasycznej ekonomii do abstrahowania od rzeczywistości społecznej i skupiania się wyłącznie na modelach matematycznych.
Ewolucja Kapitalizmu i Jego Kryzysy
Teoria regulacji oferuje narzędzia do analizy historycznej ewolucji kapitalizmu. Umożliwia zrozumienie, jak różne modele akumulacji, takie jak fordyzm, powstawały, rozwijały się i ostatecznie ulegały kryzysom. Szkoła ta argumentuje, że kryzysy są nieodłącznym elementem kapitalizmu, ponieważ stabilność reżimów akumulacji jest zawsze tymczasowa. W miarę rozwoju gospodarki, pierwotne regulacje stają się przestarzałe, prowadząc do nierównowagi i kryzysów.
Rola Instytucji i Polityki Publicznej
Szkoła regulacyjna (regulation school) podkreśla kluczową rolę instytucji, takich jak państwo, związki zawodowe i organizacje pracodawców, w kształtowaniu reżimu akumulacji. Polityka publiczna, w tym regulacje dotyczące rynku pracy, polityka fiskalna i monetarna, a także systemy zabezpieczenia społecznego, odgrywa istotną rolę w stabilizacji gospodarki i łagodzeniu negatywnych skutków kryzysów.
Teoria Regulacji a Globalizacja
Globalizacja stworzyła nowe wyzwania dla teorii regulacji. Umożliwiła rozprzestrzenianie się kapitalizmu na skalę globalną, ale także doprowadziła do powstania nowych nierówności i kryzysów. Szkoła regulacyjna (regulation school) analizuje, jak globalizacja wpływa na reżimy akumulacji w poszczególnych krajach i regionach, oraz jak powstają nowe formy regulacji na poziomie międzynarodowym.
Praktyczne Implikacje i Zastosowania
Teoria regulacji może być użyteczna do analizy różnych kwestii ekonomicznych i społecznych, takich jak nierówności dochodowe, bezrobocie, kryzysy finansowe i zmiany klimatyczne. Pozwala na zrozumienie, jak te problemy są powiązane z długoterminowymi procesami akumulacji kapitału i jak polityka publiczna może być wykorzystana do ich rozwiązania.
Aktualność i Znaczenie we Współczesnym Świecie
W obliczu globalnych wyzwań, takich jak kryzys klimatyczny, pandemia COVID-19 i rosnące nierówności, szkoła regulacyjna (regulation school) pozostaje niezwykle aktualna. Oferuje ramy teoretyczne do zrozumienia złożonych interakcji między gospodarką, społeczeństwem i środowiskiem, oraz do opracowywania strategii na rzecz bardziej zrównoważonego i sprawiedliwego kapitalizmu.
Dodaj komentarz